یادگیری و شناخت نام، یکی از مهمترین نقاط عطف در رشد زبان برای نوزادان است و نمایانگر آغاز تعاملات اجتماعی و ارتباطی کودک با محیط اطرافش است. نوزادان از همان بدو تولد شروع به درک و پردازش صداها میکنند، اما توانایی تشخیص نام خودشان به عنوان یک واژه خاص و واکنش به آن، یک مرحله کلیدی در این فرآیند است. در ادامه، به زمانبندی این مهارت، عوامل مؤثر بر آن و نکات مفیدی برای کمک به رشد مهارتهای زبانی کودک پرداختهایم.
جدول زمانی تشخیص نام توسط نوزادان
کودکان از بدو تولد شروع به یادگیری زبان از طریق گوش دادن به صداها، کلمات و مکالمات اطرافشان میکنند. در طول اولین سال زندگی، نوزاد با مراحل و نقاط عطف بسیاری روبهرو میشود. یکی از این مراحل، توانایی تشخیص و واکنش به اسم خود است. اگرچه ممکن است به نظر بیاید که این مهارت بسیار پیچیده است، نوزادان معمولاً بین ۴ تا ۹ ماهگی به این توانایی دست پیدا میکنند.
در این بازه سنی، نوزادان به تدریج یاد میگیرند که وقتی نامشان صدا زده میشود، به سمت صدا نگاه کنند یا به شکلی دیگر واکنش نشان دهند. این مرحله معمولاً با رشد مهارتهای دیگر، مانند توجه به صداهای محیطی و تشخیص لحن صحبت همراه است. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، اکثر نوزادان در ۹ ماهگی به اسم خود واکنش نشان میدهند.
نقش فهم زبانی در تشخیص نام
تشخیص نام توسط نوزاد به فرآیندی به نام «فهم زبانی» وابسته است. فهم زبانی شامل توانایی پردازش کلمات و صداهای گفتاری است. نوزادان در طی ماههای ابتدایی زندگی، با گوش دادن به مکالمات و صداهای محیط، این مهارت را توسعه میدهند. به عنوان مثال، نوزادان بین ۴ تا ۶ ماهگی میتوانند تغییرات در لحن صدا را تشخیص دهند و این تغییرات میتواند به آنها کمک کند تا به تدریج نام خود را از سایر کلمات تفکیک کنند.
اهمیت رشد فردی
هر نوزادی با سرعت متفاوتی رشد میکند و این شامل یادگیری و تشخیص نام نیز میشود. برخی نوزادان ممکن است در اوایل ۴ ماهگی به اسم خود واکنش نشان دهند، در حالی که برخی دیگر ممکن است تا ۹ ماهگی یا حتی بیشتر طول بکشد. به گفته دکتر کریستن کوک، متخصص اطفال در بیمارستان Ascension All Saints ویسکانسین، «نوزادان مهارتهای زبانی را در زمانهای مختلف یاد میگیرند.» این بدان معناست که هیچ زمان دقیقی برای یادگیری این مهارت وجود ندارد و والدین باید توجه داشته باشند که هر کودک سرعت رشد خاص خود را دارد.
کمک به کودک برای تشخیص نام
والدین نقش مهمی در کمک به کودک برای یادگیری و تشخیص نام خود ایفا میکنند. استفاده از چند استراتژی ساده میتواند به تسریع این فرآیند کمک کند:
تکرار نام در مکالمات روزمره: استفاده از نام کودک در مکالمات روزانه و نگاه کردن به او هنگام صدا زدن، به کودک کمک میکند تا با صدای نام خود آشنا شود و آن را تشخیص دهد.
صحبت کردن با کودک: حتی اگر کودک متوجه معنی کلمات شما نشود، صحبت کردن با او به تقویت ارتباط و شناخت لحنهای مختلف کمک میکند. این کار باعث میشود که نوزاد صداها و الگوهای گفتاری را بهتر درک کند.
روایت کارهای روزمره: صحبت کردن درباره فعالیتهای روزمره، مانند تعویض پوشک یا لباس پوشاندن، کودک را بیشتر در معرض زبان قرار میدهد. این کار به او کمک میکند تا تدریجاً کلمات و مفاهیم را فراگیرد.
خواندن و آواز خواندن: خواندن کتابها و آواز خواندن، نوزاد را با دایره لغات گستردهتری آشنا میکند. علاوه بر این، این فعالیتها میتوانند به رشد مغز و مهارتهای زبانی نوزاد کمک کنند.
تشویق به استفاده از زبان بیانی: مهارتهای زبانی بیانی نیز بخشی از فرآیند رشد زبان کودک هستند. این مهارتها شامل برقراری ارتباط از طریق حرکات، لبخند زدن و حتی گریه است. والدین میتوانند با تشویق کودک به استفاده از این ابزارهای ارتباطی، به توسعه مهارتهای زبانی او کمک کنند.
علائم هشدار و زمان مراجعه به پزشک
اگرچه سرعت رشد هر نوزاد متفاوت است، اگر کودک شما تا ۹ ماهگی به نام خود پاسخ نداد، بهتر است با پزشک مشورت کنید. تأخیر در تشخیص نام ممکن است ناشی از مشکلات مختلفی مانند مشکلات شنوایی، تأخیر در رشد یا حتی اختلالات ارتباطی مانند اوتیسم باشد. دکتر جاناتان مینارد، متخصص اطفال در بیمارستان پراویدنس میژن، توصیه میکند که والدین نگرانیهای خود را در زمینه رشد زبان نوزادان با پزشکان اطفال در میان بگذارند و قرارهای منظم با آنها را برای ارزیابی رشد کودک حفظ کنند. این ویزیتها فرصتی عالی برای بررسی نقاط عطف رشد و پاسخ به سؤالات والدین در مورد رشد کودک است.
شناخت و پاسخگویی به نام، یک مرحله طبیعی از رشد زبانی نوزادان است که معمولاً بین ۴ تا ۹ ماهگی رخ میدهد. با صبر و حمایت والدین، اکثر نوزادان این مهارت را به طور طبیعی فرا خواهند گرفت.شناخت نام و سایر نقاط عطف زبانی نوزادان نقش بسیار مهمی در رشد شناختی و ارتباطی آنها دارد. وقتی نوزاد شروع به تشخیص نام خود میکند، این نشانهای است که مغز او در حال پردازش و درک زبان و صداهای محیطی است. این مرحله همچنین نقطه عطفی برای شروع تعاملات اجتماعی بیشتر با اطرافیان است.
در نهایت، به منظور تسریع این فرآیند، والدین میتوانند از فرصتهای روزمره استفاده کنند تا کودک را بیشتر در معرض زبان و گفتار قرار دهند. همچنین، استفاده از اسباببازیها، کتابهای تصویری و حتی آینهها میتواند به رشد مهارتهای شناختی و زبانی کودک کمک کند. نوزادان از طریق تعامل با محیط اطراف خود یاد میگیرند که چگونه به محرکهای بیرونی مانند صداها و تصاویر واکنش نشان دهند و این به تدریج توانایی آنها در تشخیص نام خود و سایر کلمات را تقویت میکند.