۱۰ روش برای شکل دهی به عادات غذایی سالم در کودکان نوپا
کودکان بد غذا چالشی آشنا برای بسیاری از والدین هستند، اما عادات غذایی سالم از همان سال‌های اولیه زندگی شکل می‌گیرند. با الگوهای درست و صبر کافی، می‌توان رابطه کودک با غذا را بهبود بخشید و پایه‌ای محکم برای سلامت آینده او ساخت. در اینجا با ۱۰ راهکار ساده و مؤثر آشنا می‌شوید که به کودک شما کمک می‌کند با اشتیاق و آگاهی بهتر غذا بخورد.
۱- الگوی خوبی باشید.
اولین قدم برای جلوگیری از مشکلات غذایی کودکان؟ خودتان در حضور آنها خوب غذا بخورید. بزرگسالانی که در محیطی شاد، از غذاهای متنوع و مغذی لذت می‌برند، نسبت به کسانی که دائماً رژیم می‌گیرند، پرخوری می‌کنند، سبزیجات نمی‌خورند یا کودکان را تنها می‌گذارند، فرزندانی با نگاه سالم تر به غذا پرورش می‌دهند.
الگو بودن نه تنها در انتخاب غذاها به کودک کمک می‌کند، بلکه به او یاد می‌دهد چه زمانی گرسنه است و چگونه به سیگنال‌های بدنش توجه کند. این کار همچنین از اختلالات غذایی پیشگیری می‌کند.
۲- فشار را کم کنید.
متخصصان بیشترین مخالفت را با **اجبار به غذا خوردن** دارند. کودکان تحت فشار قرار می‌گیرند، سراسیمه و آشفته می شوند. حتی اگر غذایی را بخورند، در اولین فرصت ممکن از آن اجتناب می‌کنند . از طرفی، اصرار بیش‌ازحد باعث می‌شود غذا خوردن به یک جنگ قدرت بین شما و فرزندتان تبدیل شود. «دیگر موضوع غذا نیست، بلکه نیاز کودک به استقلال است.»
نکته:
بسیاری از مشکلات غذایی کودکان، ریشه در همان ماه‌های اول شروع غذا دارد.
به عنوان مثال:
«کودکان برای پذیرش طعم و بافت جدید غذا به زمان نیاز دارند. کافیست چند قاشق کوچک به او پیشنهاد دهید. اگر غذا را پس زد یا روی لباسش ریخت، اصرار نکنید و ادامه ندهید.»
توصیه کارشناسان:
- برای شروع، پوره‌های خانگی با بافت نرم و یکدست مناسب ترند
- با رشد کودک و توانایی خودش در غذا خوردن، «قانون تقسیم مسئولیت» را اجرا کنید:
وظیفه والدین: تعیین نوع غذا و زمان مناسب غذا خوردن
وظیفه کودک: تصمیم گیری درباره مقدار غذایی که می‌خواهد بخورد
۳- غذا را به عنوان پاداش استفاده نکنید.
قول دادن یک خوراکی مثل کیک در ازای خوردن مواد غذایی مغذی مثل بروکلی، فقط یک نوع دیگر از فشار است. این کار تنش وعده‌های غذایی را بیشتر می‌کند و باعث نمی‌شود کودک به بروکلی علاقه مند شود.
در واقع، ممکن است اثر معکوس داشته باشد. مشکل دیگر این است که وقتی خوراکی هایی مانند کیک و یا… به عنوان پاداش استفاده می‌شوند، ارزش شیرینی جات در ذهن کودک بیشتر از گوشت و سبزیجات می‌شود.
راه حل:
- به‌جای دس، میوه پیشنهاد دهید.
- شیرینی‌جات را به‌عنوان یک انتخاب عادی در نظر بگیرید.
- گاهی اوقات شیرینی را در زمان میان وعده سرو کنید تا با وعده‌های اصلی مرتبط نباشد.
- کودکی که برای هیچ غذای سالمی گرسنه نیست، نباید برای شیرینی هم گرسنه باشد.
۴- زود ازغذاهای جدید نا امید نشوید.
بسیاری از والدین فقط به ناگت مرغ و ساندویچ وانواع فست فود ها بسنده می‌کنند چون کودک بدون اعتراض آنها را می‌خورد. اما برای عادت به تنوع غذایی، باید غذاهای متنوعی به کودک ارائه شود.
پشتکار داشته باشید: تحقیقات نشان می‌دهد کودک برای پذیرش یک غذای جدید به ۱۰ تا ۱۵ بار مواجهه نیاز دارد.
چگونه کودک را به امتحان غذای جدید تشویق کنیم؟
- در معرض قرار دادن (مشاهدهٔ شما در حال خوردن آن غذا)
- کاوش (بازی حسی، آشپزی یا خرید آن غذا با هم)
- توسعه (قرار دادن غذا در بشقاب کودک، حتی اگر فقط آن را لمس کند)
۵- انتخاب‌های محدود در وعده‌های غذایی بدهید.
آسان است که برای هر عضو خانواده غذای جداگانه درست کنید، اما این کار عادت‌های غذایی را بهبود نمی‌بخشد و فقط زمان و انرژی شما را هدر می‌دهد.
به‌جای آن، گزینه‌های محدود مرتبط با غذای خانواده ارائه دهید. مثلاً اگر ساندویچ می‌خورید، کودک می‌تواند بین ساندویچ بوقلمون و کرهٔ بادام زمینی یکی را انتخاب کند.
همیشه حداقل یک غذای آشنا در سفره باشد. اگر کودک چیزی نخورد، می‌توانید آن غذا را دوباره در وعدهٔ بعدی پیشنهاد دهید.
۶– حجم غذا را کوچک نگه دارید.
در دنیای امروز که وعده‌های غذایی بسیار بزرگتر شده‌اند، فراموش می‌کنیم که کودکان به وعده‌های کوچک تر نیاز دارند. یک راه ساده برای تعیین حجم مناسب غذا این است: به ازای هر سال سن کودک، ۱ قاشق غذاخوری در نظر بگیرید.
۷– مصرف آبمیوه و میان وعده‌ها را محدود کنید.
بعضی کودکان تمام روز با شیرینی و آبمیوه شکم خود را پر می‌کنند و موقع وعده‌های اصلی اشتها ندارند.
راه حل:
– میان‌وعده‌ها را در زمان‌های مشخص و با گزینه‌های مغذی مثل میوه یا ماست ارائه دهید.
– مصرف آبمیوه را به حداکثر ۱۲۰ میلی‌لیتر در روز (برای کودکان ۱ تا ۳ سال) محدود کنید.
۸– به کثیف کاری کودک عادت کنید.
غذا خوردن تجربه ای شامل استفاده همزمان از چند حس برای یادگیری یا تجربه است. کودکانی که اجازه دارند غذا را لمس کنند، له کنند یا حتی بریزند، راحت‌تر با غذا ارتباط برقرار می‌کنند.
۹– مراحل طبیعی رشد را در نظر بگیرید.
برخی کودکان طعم‌ها را قوی تر حس می‌کنند (مخصوصاً مزهٔ تلخ).
ترس از غذاهای جدید در سال‌های پیش‌دبستانی طبیعی است.
کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است انتخاب‌های غذایی بسیار محدودی داشته باشند.
اگر کودک پس از چندین بار مواجهه باز هم غذایی را نپذیرفت، به سلیقهٔ او احترام بگذارید. اگر هم نگرانید، با پزشک مشورت کنید.
۱۰– آرام باشید!
بسیاری از کودکانی که به نظر می‌رسد فقط ماکارونی و پنیر می‌خورند، وضعیت بهتری از آنچه والدین فکر می‌کنند دارند. «برچسب “بدغذا” زدن به کودک، یک پیشگویی خودکام بخش است. بسیاری از این کودکان کاملاً طبیعی هستند و والدین با این گونه بر چسب زدن ها سبب تحقق بد غذایی در آن ها می شوند.»
نکتهٔ آخر:
- اگر کودک طبق منحنی رشد پیش می‌رود، یعنی نیازهای غذایی‌اش تأمین شده.
- یک مولتی ویتامین می‌تواند کمک کننده باشد، اما مواد مغذی از غذا بهتر جذب می‌شوند.
- اگر در یک هفته حداقل یک وعده از هر گروه غذایی را خورده اید، جای نگرانی نیست.
جمع‌بندی:
والدین نقش کلیدی در نگرش کودکان به غذا دارند. با رعایت این ۱۰ نکته از جمله کاهش فشار، ارائهٔ انتخاب‌های محدود و صبر کردن، می‌توانید به کودک کمک کنید تا رابطهٔ سالم تری با غذا برقرار کند.