سبک فرزندپروری غیردرگیر یا غفلت‌آمیز با کم بودن پاسخگویی عاطفی و عدم نظارت و حمایت کافی از کودک توصیف می‌شود. این سبک اغلب به‌عنوان مضرترین روش فرزندپروری شناخته می‌شود.
در میان تمام سبک‌های فرزندپروری، سبک غفلت آمیز (که گاهی فرزندپروری غیردرگیر نامیده می‌شود) معمولاً به‌عنوان آسیب‌زننده‌ترین روش در نظر گرفته می‌شود. به گفته کارشناسان، این سبک بیشترین تأثیرات منفی را بر رشد کودک دارد.
فرزندپروری غفلت آمیز سبکی است که در آن والدین نیازهای کودک خود را برآورده نمی‌کنند. در این سبک، والدین راهنمایی، نظم، پاسخگویی عاطفی یا مراقبت کافی ارائه نمی‌دهند. در سبک غفلت آمیز، والدین نسبت به نیازهای فرزندانشان کوچک انگارانه عمل می کنند. آن‌ها اغلب احساسات فرزندان خود را نادیده می‌گیرند و به‌طور کلی نسبت به نیازهای کودک بی‌توجه هستند.
ویژگی‌های والدین بی تفاوت
ویژگی اصلی والدین بی تفاوت، عدم مشارکت در تمام جنبه‌های فرزندپروری است. این موضوع کاملاً با «غفلت خیرخواهانه» که می‌تواند به کودکان کمک کند تا مستقل تر و خلاق تر شوند، متفاوت است.
والدین بی تفاوت ممکن است آگاهی کمی از شرایط مربوط به کودک خود داشته باشند و حضور عاطفی آن‌ها را می‌توان خالی، سرد یا غفلت‌آمیز توصیف کرد. رفتار آن‌ها اغلب فاقد محبت و مراقبت از کودک است.
از دیگر ویژگی‌های این سبک فرزندپروری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم آگاهی از وضعیت عاطفی کودک
- عدم تعیین قوانین در خانه
- انتظارات کم از رفتار و رشد کودک
- عدم نظارت بر اعمال کودک
- محدود کردن ارتباط با کودک
- نشان‌دادن حداقل محبت یا مراقبت
به این ترتیب، والدین بی تفاوت احتمالاً از سبک فرزندپروری غریزی نیز استفاده نمی‌کنند، زیرا با احساسات کودکان خود هماهنگ نیستند این ویژگی‌ها ممکن است در محیط مدرسه نیز خود را نشان دهند، بدین صورت که والدین بی‌تفاوت در فعالیت‌های تحصیلی یا علایق فوق برنامه کودک مشارکت نمی‌کنند یا از آن‌ها حمایت نمی‌کنند.
نمونه‌هایی از فرزندپروری غفلت آمیز
سبک غفلت آمیز در زندگی واقعی طیف گسترده‌ای دارد. برخی از والدین بی تفاوت ممکن است فقط نیازهای اولیه مانند غذا و سرپناه را برای فرزندان خود فراهم کنند. برخی دیگر ممکن است تنها قوانین ابتدایی مانند بستن کمربند ایمنی را رعایت کنند، اما به نیازهای جسمی یا عاطفی کودک خود در سطح گسترده‌تر توجهی ندارند.
این گونه والدین ممکن است وقتی کودک گریه می‌کند، او را نادیده بگیرند یا دلیل ناراحتی کودک را بررسی نکنند. از سوی دیگر، برخی از آن‌ها ممکن است انتظارات زیادی از کودکان خود داشته باشند. این والدین ممکن است از کمک به کودک برای یادگیری یک مهارت، انجام یک کار یا حتی از برآوردن نیازهای اولیه کودک خودداری می‌کنند، چون معتقدند کودک باید خودش از پس نیازهایش بربیاید.
از دیگر نمونه‌های این سبک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نادیده گرفتن کودک هنگام تلاش برای صحبت با شما
- عدم علاقه به علایق کودک (ورزش، هنر، کتاب، دوستی‌ها و غیره)
- عدم ابراز محبت یا مراقبت واقعی از کودک
- نظارت نکردن بر کودکان به‌طور مکرر
تأثیرات فرزندپروری غفلت آمیز بر کودکان
بر اساس تحقیقات، سبک فرزندپروری غفلت آمیز بیشترین تأثیرات منفی را بر کودکان دارد. اگرچه بسیاری از کودکانی که با این سبک بزرگ می‌شوند مستقل می‌شوند، اما این استقلال اغلب از روی ضرورت و به‌عنوان یک راه برای بقا است.
مطالعات نشان می‌دهند کودکانی که با این سبک تربیتی بزرگ می‌شوند ممکن است در مدیریت احساسات خود مشکل داشته باشند، مکانیسم‌های سالم مقابله با احساسات را توسعه ندهند و با چالش‌های تحصیلی و اجتماعی مواجه شوند. این مشکلات می‌تواند تا نوجوانی و حتی بعد از آن ادامه یابد.
فرزندپروری غفلت آمیز و نوجوانان
مطالعات نشان می‌دهند نوجوانانی که با والدین بی تفاوت بزرگ می‌شوند، بیشتر احتمال دارد به رفتارهای غیرقانونی مانند دزدی، تخریب اموال، تجاوز و خشونت روی آورند. آن‌ها همچنین بیشتر در معرض سوءمصرف الکل و سیگار کشیدن قرار دارند و ممکن است با مشکلاتی مانند اعتماد به نفس پایین، افسردگی و مشکلات رفتاری مواجه شوند.
چرا برخی افراد والدین بی تفاوتی می‌شوند؟
در بسیاری از موارد، فرزندپروری غفلت آمیز یک انتخاب آگاهانه نیست. افراد ممکن است به دلایل مختلف به این سبک روی آورند، از جمله:
- خودشان توسط والدین بی تفاوتی بزرگ شده‌اند و همان الگوها را با فرزندان خود تکرار می‌کنند.
- برنامه‌های شلوغی دارند که اجازه نمی‌دهد به‌طور فعال در فرزندپروری مشارکت کنند.
- با مشکلات خود (مانند سوءمصرف مواد یا مسائل سلامت روان) دست و پنجه نرم می‌کنند که مانع از ارائه حمایت مناسب می‌شود.
به خاطر داشته باشید که اگرچه فرزندپروری غفلت آمیز یک سبک مضر است، اما بسیاری از افراد به‌دلیل ناآگاهی از روش‌های بهتر، به آن روی می‌آورند.
چگونه از آسیب‌های والدین بی تفاوت بهبود یابیم؟
اگر شما توسط والدین بی تفاوتی بزرگ شده‌اید، احتمالاً در تلاش برای بهبود از این آسیب‌ها با چالش‌هایی مواجه هستید. اولین قدم مهم این است که آگاه باشید این سبک فرزندپروری چگونه بر شما تأثیر گذاشته و به دنبال ایجاد تغییراتی باشید.
بهبود با شناسایی رفتارهای منفی والدین، با توجه به این که این رفتارها چطور در وجود شما نهادینه شده‌اند و تأمل در تأثیراتشان بر زندگی شما آغاز می‌شود. سپس شامل یادگیری روش‌های جدید و جایگزین برای فرزندپروری به‌منظور ایجاد رابطه‌ای سالم با کودک می‌شود.
در بسیاری از موارد، بهبود از این آسیب‌ها نیاز به درمان تخصصی دارد. روان درمانی راهی عالی برای یادگیری مهارت‌های اجتماعی، افزایش اعتماد به نفس و یادگیری دوست‌داشتن خود است. همچنین می‌تواند به شما کمک کند روابط بین‌فردی قابل اعتمادتری بسازید که در صورت بزرگ‌شدن با والدین بی تفاوت، یادگیری آن‌ها دشوار است.
نکات کلیدی
اگر با این واقعیت که توسط والدین بی تفاوتی بزرگ شده‌اید دست و پنجه نرم می‌کنید یا نگران هستید که خودتان فرزندتان را به این سبک بزرگ می‌کنید، احتمالاً با احساساتی عمیق و طاقت فرسا درگیر هستید. این کاملاً طبیعی و قابل درک است. در مواجهه با این احساسات، صحبت با یک درمانگر یا مشاور را در نظر داشته باشید. اگر سؤالی درباره فرزندپروری با رویکردی سالم‌تر دارید، می‌توانید از پزشک متخصص اطفال کودک خود راهنمایی و حمایت بخواهید.
